وال پست چیست؟ و انواع آن (3 نوع)

وال پست چیست؟
وال پست (Wall Post) یا وادار، یک عنصر تقویتی در دیوارهای غیر سازه ای است که با هدف افزایش مقاومت جانبی دیوار در برابر نیروهای زلزله، باد و نشست خاک طراحی و اجرا می شود. این المان به ویژه در ساختمان های با اسکلت فلزی یا بتنی و دیوارهای تیغه ای کاربرد دارد.
بکارگیری وال پست ها طبق پیوست ششم استاندارد 2800 در کشور که به “استاندارد طراحی ساختمان ها در برابر زلزله” معروف است ، دارای اهمیت بالایی می باشد. براساس بهره گیری از این استاندارد ، این امکان داده می شود که به کمک روش های علمی و دقیق ، ساختمانهایی طراحی و اجرا شود که در برابر نیروهای زلزله مقاوم باشند.

تعریف وال پست
والپست ها عبارتند از اجزای عمودی در دیوارها که عموماٌ بصورت فلزی یا بتنی طراحی می شوند. وظیفه والپست ها انتقال و پخش تنش های ناشی از نیروهای زلزله یا سایر نیروهای جانبی می باشد. والپست ها معمولاً در محل تقاطع دیوارها یا در فواصل معینی از همدیگر قرار داده می شوند تا کمک به یکپارچگی دیوار نموده و از تخریب دیوار در برابر نیروهای افقی جلوگیری نماید.

انواع وال پست
وال پست ها از نظر شکل و عملکرد به دسته های مختلفی تقسیم می شوند:
- وال پست قائم (عمودی)
ویژگی ها: نصب عمودی در امتداد دیوار، معمولاً از جنس فولاد یا بتن مسلح.
کاربرد: تقویت دیوارهای پیرامونی و جدا کننده ها در برابر بارهای جانبی.
الزامات اجرایی: در دیوارهایی با طول بیش از 5 متر یا نسبت طول به ضخامت بیش از 40، نصب آن الزامی است.
2. وال پست افقی
ویژگی ها: نصب افقی در دیوار، معمولاً در ساختمان های بلندتر.
کاربرد: توزیع یکنواخت بارهای جانبی و جلوگیری از تمرکز بار.
الزامات اجرایی: در دیوارهایی با ارتفاع بیش از 3.5 متر، نصب آن ضروری است.
3. وال پست ترکیبی
ویژگی ها: ترکیب وال پست های قائم و افقی.
کاربرد: تقویت چند جهته دیوارها در ساختمان های بزرگ و پیچیده.
الزامات اجرایی: در ساختمان های با شرایط خاص، استفاده از این نوع توصیه می شود.
کاربردهای وال پست
وال پست ها در زمینه های مختلفی کاربرد دارند:
- مقاوم سازی دیوارها: افزایش پایداری دیوارها در برابر نیروهای جانبی.
- جلوگیری از ریزش: پیشگیری از تخریب دیوارها در شرایط زلزله یا فشار باد.
- نگهداری در و پنجره: تثبیت در و پنجره ها در محل خود.
- جان پناه: مهار لرزه ای در جان پناه ها.
- میانقاب های سازه ای و غیر سازه ای: اتصال دیوار به اسکلت سازه.
الزامات اجرایی وال پست
بر اساس مقررات ملی ساختمان ایران و استاندارد 2800 :
- حداکثر طول دیوار: نباید از 40 برابر ضخامت دیوار یا 6 متر بیشتر باشد.
- حداکثر ارتفاع دیوار: از تراز کف 3.5 متر است.
- مهار دیوار: تمامی لبه های قائم دیوارهای تیغه ای باید مهار شوند.
روش های اجرای وال پست
روش های مختلفی برای اجرای وال پست وجود دارد:
- تسمه دور ستون: اتصال دیوار به ستون با استفاده از تسمه
- میلگرد در داخل ستون های مجاور: مهار دیوار با میلگرد در ستون های مجاور.
- انکر بولت و نبشی کشی: استفاده از انکر بولت و نبشی برای اتصال
- مهار دیوار از طریق تعبیه میلگرد در داخل کف: استفاده از میلگرد در کف برای مهار دیوار.
- اجرای وال پست برای جان پناه: استفاده از وال پست برای مهار جان پناه.
مزایا و معایب استفاده از وال پست
مزایا:
- افزایش ایمنی سازه: جلوگیری از آسیب به اعضای اصلی سازه.
- افزایش پایداری: افزایش ظرفیت استهلاک سازه.
- کاهش خسارات: کاهش خسارات جانبی و مالی ناشی از ریزش دیوار.
معایب:
- انبساط طولی در هوای گرم: امکان انبساط طولی نبشی در هوای گرم.
- اجرای نادرست: در صورت اجرای نادرست، ایمنی سازه کاهش می یابد.
- پخش نامنظم: پخش نامنظم در پلان می تواند ممان پیچشی را افزایش دهد.
اهمیت ویژه وال پست در طراحی سازه
کاهش خسارت به ساختمان و ساکنین آن در برابر زلزله یکی از اهداف اصلی در طراحی سازه های مقاوم و مستحکم می باشد.
والپست ها نقش مهم و بسزایی در این مورد ایفا می کنند زیرا که باعث افزایش استحکام و یکپارچگی دیوارهاگردد.عدم استفاده از آن منجر به ترک خوردگی و تخریب دیوار ها در مقابل نیروهای افقی (مانند زلزله)می شود.

پیوست ششم استاندارد 2800 و طراحی والپست ها
پیوست ششم استاندارد 2800 ، با در نظر گرفت نوع خاک و نوع سازه و نیروهای وارد بر آن، الزامات خاصی جهت ابعاد وال پست ها و چیدمان آنها ارائه می دهد.
ا. ابعاد وال پست ها
طبق پیوست ششم استاندارد 2800 مرکز تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی ابعاد وال پست ها می بایست به شکلی طراحی شوند که بتوانند نیروهای ناشی از زلزله را بطور موثر منتقل و جذب کنند. ابعاد والپست ها به تعداد طبقات ساختمان ، ابعاد دیوارها و نوع مصالح بکار رفته، بستگی دارد.
2. فواصل بین وال پست ها
طبق پیوست ششم استاندارد 2800 ، فاصله میان وال پست ها در دیوارهای بتنی یا آجری می بایست به شکلی باشد که امکان انتقال نیرو به سایر اجزاء دیوار فراهم باشد و مانع از ایجاد نقطه ضعف های ساختاری شود.
3.جنس وال پست ها
جنس والپست ها طبق پیوست ششم استاندارد 2800 ، باید دارای استحکام بالا و مقاوم در برابر خوردگی باشد.لذا هنگام استفاده از پروفیل های فلزی برای تهیه وال پست ، می بایست با پوشش مناسب از مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگ زدگی اطمینان حاصل نمود.

4.نحوه اتصال والپست به دیوار یا ستون
والپست ها می بایست بوسیله اتصالات مناسب به دیوارها و ستونهای اطراف خود وصل شوند تا بهترین عملکرد را در برابر نیروهای جانبی داشته باشند.عموماً این اتصالات بوسیله میلگرد، پیچ و مهره و یا جوشکاری انجام می گیرد.
نحوه اجرای والپست ها
جهت اجرای درست والپست ها طبق پیوست ششم استاندارد 2800 ، ابتدا می بایست نقشه های اجرایی دقیق طراحی و تهیه شود و پس از آن مراحل زیر انجام گردد:
- محاسبات دقیق : مهندسین میبایست ، برای تعیین اندازه ها و موقعیت دقیق والپست ها، محاسبات دقیقی انجام دهند.
- انتخاب مصالح مناسب : بر اساس نوع سازه و شرایط محیطی، مصالح مقاوم و مناسب جهت ساختن والپست ها تهیه می گردد.
- اجرای صحیح : اجرا و نصب والپست ها به دیوارها می بایست با دقت بالا انجام شود تا هیچ گونه نقصی در عملکرد وال پست ها بوجود نیاید.

اهمیت نظارت در اجرای والپست ها در هنگام اجرا و نصب وال پست ها ، میبایست نظارت دقیق صورت پذیرد. زیرا در صورت عدم رعایت استاندارهای مربوطه در هنگام نصب و اجرای وال پست ها ،می تواند باعث کاهش مقاومت ساختمان در مقابل زلزله و در نهایت منجر به افزایش خسارت و خطرات جانبی شود.

تولید کننده وال پست ، میلگرد بستر و سایر متعلقات وال پست
کارآمد کالا با همکاری متخصصین مجرب ، از سال 1389 تاکنون در عرصه ساختمان، در زمینه های مختلفی از جمله پیمانکاری پروژه ها، مشاور و اجرای عایقکاری حرارتی و رطوبتی، فعالیت داشته است. این مجموعه از سال 1400 در زمینه طراحی و تولید و مشاوره تخصصی وال پست های منقطع و متعلقات آن گرفته است. محصولات مطابق با آیین نامه 2800 مقررات ملی ساختمان، تولید و به بازار عرضه می گردد. کارآمد کالا، همواره سعی دارد تا کلیه تولیدات وال پست و خدمات را بدون واسطه در اختیار مصرف کنندگان قرار دهد.
نتیجه گیری
بر این اساس وال پست ها نقش بسیار کلیدی و مهمی در افزایش استحکام و ایمنی ساختمان در برابر زلزله ایفا می کند. با رعایت دقیق الزامات پیوست ششم استاندارد 2800 ، میتوان ساختمانهای مقاوم و ایمن در برابر نیروهای جانبی (زلزله) داشت.طراحی صحیح و انتخاب مصالح مناسب و اجرای دقیق وال پست ها، تاثیر بسزایی در حفظ سلامت ساختمانها و ساکنین آنها خواهد داشت.
سوالات متداول درباره وال پست:
- وال پست چیست؟ وال پست (Wall Post) عضوی سازه ای است که برای تقویت دیوارها در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله به کار می رود و به نوعی نقش نگهدارنده دیوار را دارد.
- چرا استفاده از وال پست در ساختمان ضروری است؟ استفاده از وال پست از تخریب دیوارها در زلزله جلوگیری کرده و ایمنی ساختمان را افزایش می دهد. در برخی آیین نامه ها نیز نصب آن الزامی است.
- انواع وال پست کدامند؟ وال پست ها به دو نوع عمودی و افقی تقسیم می شوند که هر کدام کاربرد خاصی دارند و بسته به نوع سازه و دیوار انتخاب می شوند.
- آیا نصب وال پست باعث ترک خوردن دیوار می شود؟ در صورتی که به درستی اجرا شود، نه تنها باعث ترک خوردن دیوار نمی شود بلکه از ایجاد ترک در اثر حرکت های سازه ای جلوگیری می کند.
- حداقل فاصله بین دو وال پست عمودی چقدر است؟ این فاصله معمولاً بین 3 تا 4 متر است اما بسته به طراحی سازه و آیین نامه مربوطه ممکن است متفاوت باشد.
- وال پست چگونه به اسکلت سازه متصل می شود؟ اتصال وال پست ها معمولاً با جوشکاری یا پیچ و مهره به تیر یا ستون اسکلت سازه انجام می شود تا یکپارچگی بیشتری ایجاد شود.
- آیا استفاد از وال پست در سازه های بتنی هم رایج است؟ بله، وال پست هم در سازه های فولادی و هم بتنی استفاده می شود، البته روش اجرای آن در هر کدام متفاومت است.
- تفاوت وال پست با کلاف چیست؟ کلاف بیشتر برای یکپارچه سازی دیوارها در ارتفاع و عرض استفاده می شود، در حالی که وال پست به عنوان نگهدارنده جانبی دیوار عمل می کند.
- هزینه اجرای وال پست چقدر است؟ هزینه به عوامل مختلفی مثل نوع ورق، متراژ دیوار و نحوه اجرا بستگی دارد. برای برآورد دقیق باید از پیمانکار مشاوره گرفت.
- آیا می توان بعد از ساخت بنا، وال پست را اجرا کرد؟ بله، در مواردی خاص امکان اجرای وال پست به صورت الحاقی وجود دارد، اما توصیه می شود در زمان ساخت پیش بینی شود.
وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛وال پست چیست؛